Matchis headerafbeelding Matchis headerafbeelding

Over stamceldonatie

Per jaar krijgen enkele duizenden mensen in Nederland te horen dat ze een vorm van bloedkanker hebben. Jouw gezonde stamcellen kunnen voor een doodzieke patiënt een laatste kans op genezing betekenen. Deel je gezondheid en word stamceldonor.

Aanmelden als stamceldonor

Een patiënt met leukemie of een andere ernstige bloedziekte kan genezen dankzij de gezonde stamcellen van een donor. Nog steeds is het niet mogelijk om voor elke patiënt op tijd een passende stamceldonor te vinden. De kans op een donor binnen de familie van de patiënt is slechts 30%. Als er geen familiedonor is, gaat Matchis op zoek naar een niet-verwante donor. 

Alle niet-verwante stamceldonoren die in Nederland wonen staan bij Matchis geregistreerd. Alle stamceldonoren wereldwijd staan in de internationale databank van de WMDA (World Marrow Donor Association). De donoren zijn anoniem met een unieke identificatiecode (GRID) opgenomen in de internationale databank.

Matchis zoekt in de wereldwijde donorbank naar een matchende donor. De kans dat er een goede match is tussen een patiënt en een willekeurige niet-verwante donor is enorm klein. Daarom is het belangrijk dat er heel veel donoren geregistreerd staan. Jouw aanmelding is van levensbelang!

Hoe werkt stamceldonatie eigenlijk?

Wist je dat?

Je wordt pas opgeroepen om stamcellen te doneren als er een match is met een patiënt.

Zodra iemand zich als donor heeft aangemeld, wordt zijn of haar HLA-typering (weefseltypering) bepaald met het wangslijm op de wattenstaafjes. Een stamceltransplantatie heeft alleen kans van slagen wanneer de weefseltypering van de donor en de patiënt overeenkomen. Uit de stamcellen van de donor ontstaat het nieuwe afweersysteem. Als het lichaam van de patiënt de stamcellen als vreemd beschouwt, ontstaan er ernstige of zelfs dodelijke complicaties.

Daarom is het belangrijk dat de weefseltypering van de stamcellen van een donor zo goed mogelijk past bij een patiënt. Het vinden van een donor met een passende weefseltypering noemen we ‘matching’.

De belangrijkste factoren om een match te maken zijn:

  • HLA (Human Leukocyte Antigen). Dit is de eerste en belangrijkste factor. Deze moet zoveel mogelijk overeenkomen of gelijk zijn. Bij voorkeur hebben we een 10 uit 10 match.
  • Leeftijd is ook een belangrijke factor. De voorkeur gaat uit naar een jonge donor omdat de kwaliteit van de stamcellen hoger is en de transplantatie bij de patiënt vaker succesvol. Daarnaast stijgt de kans op risico’s ook voor de donor naarmate de donor ouder wordt.
  • Geslacht is ook een belangrijke factor. Er is een voorkeur voor mannelijke donoren, omdat die meer stamcellen hebben. Ook hebben vrouwen soms al een zwangerschap doorgemaakt waardoor de stamcellen minder geschikt zijn. Daardoor stijgt namelijk de kans op afstotingsverschijnselen bij de patiënt.
  • CMV ook wel bekend als het cytomegalievirus. Daarvan willen we weten of de donor hiervan een infectie heeft doorgemaakt of niet, en dus positief of negatief is voor het virus. Dit is een virus dat veel mensen ooit ongemerkt gehad hebben. Een patiënt die dit heeft doorgemaakt en getransplanteerd wordt met cellen van een donor die dit niet heeft, kan hier erg veel problemen van ondervinden. Hetzelfde maar in mindere mate geldt ook als een patiënt de infectie niet heeft doorgemaakt en de donor wel.
  • Urgentie bij de patiënt, is ook een belangrijke factor bij de keuzes die we maken. Er kan dan bijvoorbeeld voor een donor gekozen worden uit een nabijgelegen land of een alternatief zoals navelstrengbloed omdat dat sneller is.
  • We kijken daarnaast nog naar factoren zoals gewicht, risicogedrag, reishistorie van de afgelopen maanden en beschikbaarheid.

Luistertip: In onze podcastaflevering Matchmaking - Hoe word een match gemaakt? legt Anke, werkzaam op de searchafdeling bij Matchis, precies uit hoe er in de databank gezocht wordt naar een match voor patiënten. 

De Stamcelwijzer

Benieuwd wat jij allemaal al weet over stamceldonatie? Doe dan de Stamcelwijzer! Aan de hand van 20 vragen ontdek je alle ins & outs over stamceldonatie. Sommige vragen zijn bedoeld om je kennis over stamceldonatie bij te spijkeren, terwijl andere je helpen te ontdekken of je stamceldonor kunt of wilt worden.

Cookies

De websites van Matchis maken gebruik van cookies om de functionaliteit te waarborgen en gebruikerservaring te verbeteren. Meer informatie vind je op onze cookie-pagina.